In de snel veranderende wereld van kunstmatige intelligentie (AI) heeft aanzienlijke aandacht gekregen. Chat GPT heeft het vermogen om mensachtige gesprekken te voeren en heeft daarmee de grenzen van wat mogelijk is met AI verlegd. In het eerste kwartaal van 2023 heeft Chat GPT al meer dan een miljoen mensen bereikt en is het meest populair onder scholieren en studenten.
Hoewel ChatGPT een opvallend AI-model is, zijn er ook andere belangrijke AI-modellen en technologieën die aanzienlijke impact hebben op verschillende gebieden.
In deze blog gaan we verder in op:
– kansen en bedreigingen (uitdagingen?);
– (Europese) regelgeving van kunstmatige intelligentie;
Onlangs gaf de topman van OpenAI en maker van de chatbot ChatGPT aan, het essentieel te vinden dat overheden regels stellen voor de ontwikkeling en het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI). “Het is noodzakelijk dat de krachtigste AI ontwikkeld wordt met democratische waarden”, zei Sam Altman.
Kansen en bedreigingen
Het gebruik van artificiële intelligentie (AI) brengt veel kansen en uitdagingen (bedreigingen) met zich mee. Ook binnen de financiële sector biedt AI kansen waardoor financiële dienstverlening verbeterd kan worden. Laten we ze beide bekijken:
Kansen:
- Efficiëntie en automatisering: AI kan financiële instellingen helpen bij het automatiseren van routinematige taken, zoals gegevensinvoer, documentverwerking en klantenservice. Dit verbetert de operationele efficiëntie, verlaagt de kosten en stelt medewerkers in staat om zich te concentreren op complexere taken.
- Risicobeheer: AI kan grote hoeveelheden gegevens analyseren en complexe risicomodellen ontwikkelen. Dit helpt financiële instellingen bij het identificeren van risico’s, zoals frauduleuze activiteiten of afwijkende handelspatronen, en maakt snelle en geïnformeerde besluitvorming mogelijk.
- Personalisatie van diensten: Met behulp van AI kunnen financiële instellingen gepersonaliseerde aanbevelingen doen op basis van individuele klantvoorkeuren, gedrag en financiële doelstellingen. Dit verbetert de klantervaring en kan helpen bij het opbouwen van langdurige klantrelaties.
- Voorspellende analyses: AI kan gegevens uit verschillende bronnen verzamelen en analyseren om voorspellingen te doen over markttrends, klantgedrag en investeringsmogelijkheden. Dit stelt financiële instellingen in staat om beter geïnformeerde beslissingen te nemen en competitief te blijven in een snel veranderende marktomgeving.
Bedreigingen:
- Ethiek en verantwoordelijkheid: Het gebruik van AI in de financiële sector roept vragen op over ethiek en verantwoordelijkheid. Bijvoorbeeld, wie is verantwoordelijk als een AI-systeem een fout maakt die resulteert in financiële schade? Het is belangrijk om adequate regelgeving en toezicht mechanismen te hebben om ervoor te zorgen dat AI-systemen op een verantwoorde en ethische manier worden gebruikt.
- Privacy en gegevensbeveiliging: Het gebruik van AI vereist het verzamelen en verwerken van grote hoeveelheden gegevens. Dit brengt uitdagingen met zich mee op het gebied van privacy en gegevensbeveiliging. Financiële instellingen moeten ervoor zorgen dat klantgegevens adequaat worden beschermd en dat de juiste maatregelen worden genomen om datalekken en ongeoorloofde toegang tot gevoelige informatie te voorkomen.
- Verlies van menselijke interactie: Hoewel AI kan helpen bij het verbeteren van efficiëntie, bestaat het risico dat menselijke interactie in de financiële sector wordt verminderd. Sommige klanten geven de voorkeur aan persoonlijk contact en willen mogelijk nog steeds met een menselijke adviseur communiceren. Het vinden van evenwicht tussen de voordelen van AI en het behoud van menselijke betrokkenheid waar nodig blijft hierbij van belang.
- Versterking ongelijkheid: Het gebruik van AI kan leiden tot een versterking van ongelijkheid in de financiële sector. Als AI bijvoorbeeld wordt gebruikt bij kredietbeoordelingen, kunnen bestaande vooroordelen en ongelijkheden worden versterkt als de gebruikte gegevens historische ongelijkheden weerspiegelen. Het is daarom nodig om ervoor te zorgen dat AI-systemen eerlijk en onpartijdig zijn en dat er maatregelen worden genomen om mogelijke discriminatie te voorkomen.
Het is van belang dat de financiële sector deze kansen en bedreigingen erkent en effectieve strategieën ontwikkelt om AI op een verantwoorde en ethische manier te implementeren.
Europese regulering
Om de balans tussen innovatie en rechtszekerheid te bewaken heeft de Europese Commissie het voorstel voor een verordening tot vaststelling van geharmoniseerde regels betreffende artificiële intelligentie (Wet op de artificiële intelligentie/AI Act) geïntroduceerd als een kader om AI op een veilige en verantwoorde manier te reguleren.
Toepassingsbereik
De verordening zal van toepassing zijn op financiële marktpartijen waar reeds gebruik wordt gemaakt of in de nabije toekomst waarschijnlijk gebruik zal worden gemaakt van AI-systemen met een hoog risico.
Inhoud
De conceptverordening geeft regels voor de ontwikkeling, commodificatie en gebruik van AI-gedreven producten, diensten en systemen binnen de EU en heeft vier doelstellingen geformuleerd;
- ervoor zorgen dat AI-systemen die in de Unie in de handel worden gebracht en gebruikt, veilig zijn en de bestaande wetgeving inzake grondrechten en waarden van de Unie eerbiedigen;
- rechtszekerheid garanderen om investeringen en innovatie in AI te vergemakkelijken;
- het beheer en de doeltreffende handhaving van de bestaande wetgeving inzake grondrechten en veiligheidsvoorschriften die van toepassing zijn op AI-systemen, verbeteren;
- Creëren van een gunstig klimaat voor AI-onderzoek, ontwikkeling en implementatie, waarbij rekening wordt gehouden met risicobeoordelingen en regulering van hoogrisico-AI-systemen.
Naar verwachting zal de definitieve goedkeuring van de AI Act in het najaar van 2023 plaatsvinden, wat betekent dat de AI Act in 2024 pas echt in werking treedt.
